Գարնանային նախագիծ․ Քանդակագործն ու իր խոսուն քանդակը

Հայկական քանդակագործություն

Հաստոցային քանդակի զարգացումը Հայաստանում սկսվել է 1900-ական թվականներից ռուսական և եվրոպական մշակույթի հետ շփումների մթնոլորտում: Հռոմի գեղարվեստի ակադեմիան ավարտած, Կոստանդնուպոլսում և Փարիզում ստեղծագործող Երվանդ Ոսկանը (1855-1914)` թերևս առաջին հայ աշխարհիկ քանդակագործը, հայտնի է մեզ պատկերասրահում պահվող երկու աշխատանքներով` «Ինքնադիմաքանդակ» և «Աղքատ ծերունին», որոնք վկայում են նրա պրոֆեսիոնալ վարպետության մասին:

Իմ քաղաքի ամենահետաքրքիր քանդակը

Ես ապրում եմ Երևանում, և իմ կարծիքով Երևանի ամենահետաքրքիր արձանը իհարկե Մայր Հայաստանն է:

Գտնվում է «Հաղթանակ» զբոսայգում, Քանաքեռի սարալանջին: Հայրենական մեծ պատերազմում հաղթանակը խորհրդանշող այս հուշարձանը (ի սկզբանե՝ Իոսիֆ Ստալինի պատկերով) կանգնեցվել է 1950 թ.՝ քանդակագործ Սերգեյ Մերկուրովի և ճարտարապետ Ռաֆայել Իսրայելյանի հեղինակությամբ: Հետագայում՝ 1962 թ., Ստալինի արձանը ապամոնտաժելուց հետո, նույն պատվանդանի վրա 1967 թ. կանգնեցվել է քանդակագործ Արա Հարությունյանի «Մայր Հայաստան» խորհրդանշող հուշարձանը, որը մարմնավորում է անկոտրում ռազմական ոգու, հայրենիքի պահապան հրեշտակ հայ մոր հավաքական կերպարը: 17 մ բարձությամբ (պատվանդանով 51 մ) պղնձաձույլ արձանը տեսանելի է քաղաքի տարբեր մասերից: Իր բարձրությամբ և հորինվածքով ներդաշնակ է ողջ հուշակոթողին և մոնումենտալ է իր գաղափարական բովանդակությամբ:

«Մայր Հայաստան» հուշարձանի քանդակագործ՝ Արա Հարությունյանի մասին

Արա Հարությունյանը ծնվել է Երևանում, երաժշտի ընտանիքում։ 1948 թվականին ավարտել է Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանը, 1954 թվականին՝ Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտը (գերազանցությամբ)։ 1955-1966 թվականներին դասավանդել է Երևանի Փանոս Թերլեմեզյանի անվան գեղարվեստի ուսումնարանում, 1974 թվականից՝ Երևանի գեղարվեստա-թատերական ինստիտուտում։ Դիպլոմային աշխատանքի թեման եղել է Կոմիտասի մահարձանը, որ տեղադրված է Կոմիտասի անվան պանթեոնում։ 1967 թվականին Հարությունյանն իրականացրեց իր կարևոր նախագծերից մեկը՝ Երևանի «Հաղթանակ» զբոսայգում տեղադրվեց նրա «Մայր Հայաստան» հուշակոթողը։ Սա Հայաստանի ամենամեծ հուշակոթողն է՝ բարձրությունը պատվանդանի հետ միասին կազմում է 54 մետր, կոփածո պղնձե արձանի բարձրությունը՝ 22 մ, քաշը՝ մոտ 22 տոննա։

Տեսանյութ Արա Հարությունյանի մասին

Պարապմունք 84

Սիրելի սովորող, այսօր մաթեմատիկական ֆլեշմոբի հերթական օրն է, մինչև կիրակի կարող ես լրացնել:

Դրական տասնորդական կոտորակներ
Առաջադրանքներ գքրից՝

738.
ա) 123/10
բ) 123/100
գ) 10123/1000
դ) 9876/10

739.

740.

ա) 16,789,   0,1234,  100,56789
բ) 0,023,   7,00526,  0,00017

741.

բ) 27/90=3/10=0,3,   24/120=2/10=0,2,   24/40=6/10=0,6,   48/60=8/10=0,8
գ) 15/500=3/500=0,03,   160/4000=40/1000=0,040,    30/900=,   140/700=20/100=0,20
դ) 11/11000=1/1000=0,001 81/3000=27/1000=0,027 144/4000=36/1000=0,036,  8888/400000=0,02222

բ) 0,5, 0,2, 0,4, 0,6, 0,8
գ) 0,75, 0,4, 0,12, 0,96, 0,28
դ) 0,5, 0,2, 0,42, 0,750, 0,45

Գործնական քերականություն 30.03.2022

Կրկնողական առաջադրանքներ, գոյական

1. Առանձնացրու անձնանիշ և իրանիշ  գոյականները:
   Գունդ, գնդապետ, գնդացիր, Եգիպտոս, եգիպտացի, եգիպտացորեն, թիզ, թզուկ, ձիակառք, կառապան, վաճառատուն, վաճառական, ուղեվարձ, ուղևոր, վերելք, վիրաբույժ, հնդկացի, հնդկացորեն, հայ, Հայաստան, դերբայ, դերասան, հացաբույս, հացթուխ, խոհարար, խոհանոց, լրագիր, լրտես, հետախույզ, հետևանք:
   
   

Իրանիշ

Գունդ, գնդացիր, Եգիպտոս, եգիպտացորեն, թիզ, ձիակառք, վաճառատուն, ուղեվարձ, վերելք, հնդկացորեն, Հայաստան, դերբայ, հացաբույս, խոհանոց, լրագիր, հետևանք

Անձնանիշ

Գնդապետ, եգիպտացի, թզուկ, վաճառական, ուղևոր, կառապան, վիրաբույժ, հնդկացի, հայ, դերասան, հացթուխ, խոհարար, լրտես, հետախույզ

• Առանձնացրու թանձրացական և վերացական գոյականները:
  Երամ, հույս, կասկած, պատիվ, վերարկու, ճաշակ, ճաշ, կարոտ, ծխախոտ, գութ, նախանձ, երաժիշտ, բնավորություն, քար, արձագանք, ծառ, հուշ, հուշարձան, վախ, նկար, բողոք, դասագիրք:

Թանձրացական

Երամ, վերարկու, ճաշ, ծխախոտ, երաժիշտ, քար, ծառ, հուշարձան, նկար, դասագիրք

Վերացական

Հույս, կասկած, պատիվ, ճաշակ, կարոտ, գութ, նախանձ, բնավորություն, արձագանք, հուշ, վախ, բողոք

3.Որտեղ անհրաժեշտ է, գրիր մեծատառով:

Անդրկովկաս, Ուկրաինայի Հանրապետություն, Վանա լիճ, Գերմանիայի Դաշնություն, Խաղաղ օվկիանոս, Միջերկրական ծով, Կովկասյան լեռնաշղթա, Ատլանտյան օվկիանոս, Բալթիկ ծով, Գեղամա լեռներ, մայրաքաղաք Երևան, Առյուծ Մհեր, Սասունցի Դավիթ, Անբան Հուռի, Պարզ լիճ, Կոտայքի մարզ, Արփա գետ, Պարույր Սևակ:

4.Ածանցների օգնությամբ հասարակ գոյականները դարձրու անձնանուններ:
Լույս, լեռ, գառ, թագ, նազ, վարս, վարդ, ցող, արծիվ, սաթ, խաչ:
Օրինակ՝ լեռ-Լեռնիկ, Լեռնուհի:

Լույս-Լուսիկ,  լեռ-Լեռնիկ,  գառ-Գառնիկ,  թագ-Թագուհի,  նազ-Նազենի,  վարս-Վարսիկ,  վարդ-Վարդուհի,  ցող-Ցողիկ,  արծիվ-Արծվիկ,  սաթ-Սաթիկ,  խաչ-Խաչիկ  

5.Առաջին շարքի գոյականների հոմանիշները գտիր երկրորդ շարքում և գրիր կողք կողքի:
ա. սարսափ, ավարտ, գրոհ, տանջանք, ծիծաղ, որոշում:
բ.  հարձակում, տառապանք, քրքիջ, ահ, վճիռ, վերջ:

Սարսափ-ահ
Ավարտ-վերջ
Գրոհ-հարձակում
Տանջանք-տառապանք
Ծիծաղ-քրքիջ
Որոշում-վճիռ

ա. հոտ, բողոք, հռչակ, ցավ, վախ, զայրույթ:
բ.   համբավ, կսկիծ, ցասում, գանգատ, բույր, երկյուղ:

Հոտ-բույր
Բողոք-գանգատ
Հռչակ-համբավ
Ցավ-կսկիծ
Վախ-երկյուղ
Գայրույթ-ցասում

6.Յուրաքանչյուր շարքից վերցրու մեկական գոյական և կազմիր վեց բարդ գոյական:

ա. գիր, քաղաք, ծով, որս, լեռ, զարկ:
բ.  նկար, շղթա, սեղան, երակ, պետ, գող:

Գրասեղան, քաղաքապետ, ծովանկար, որսագող, լեռնաշղթա, զարկերակ

ա. մայր, պատկեր, ավազակ, ճակատ, գինի, պար:
բ.  սրահ, մարտ, գործ, խումբ, պետ, տուն:

Մայրապետ, պատկերասրահ, ավազակախումբ, ճակատամարտ, գինետուն, պարատուն

7. Առաջին շարքի գոյականներից և երկրորդ շարքի վերջածանցներից հնարավոր բոլոր տարբերակներով կազմիր ածանցավոր գոյականներ:
ա. արհեստ, խմոր, թագ, գազան, հավաք, հեծանիվ, որս, զինվոր, դատ, ճանապարհ, բառ, ներկ, առևտուր, երշիկ, խորհուրդ:
բ.  -անոց, -ական, -արար,- որդ, -ավոր, -արան, -եղեն:

Արհեստանոց, արհեստավոր, խմորեղեն, թագավոր, գազանանոց, հավաքական, հավաքարար, հեծանվորդ, որսորդ, զինվորական, դատական, դատավոր, դատարան, ճանապարհորդ, բառարան, ներկարար, առևվտրական, երշիկեղեն, խորհրդական, խորհրդավոր

8.Տրված գոյականների հոլովված ձևերը դարձրու ուղիղ:
Երկնքի, ծերունու, տան, քրոջ, տարվա, առվի, մարդու, խմբում, սրտից, մոր, ծաղկով, փշատենու, գարնան, կավճով, վշտից, մանկության, պատվով, տիրոջ, շարժման, ամուսնում թփի, արյան, հաշվից, աշնան, անկյան, կնոջից, քեռու, որդու, ձյան, ձկան, գրկից, աղավնու, գրքում շան:
Օրինակ՝ երկնքի-երկինք, ծերունու-ծերունի:

Երկինք, ծերունի, տուն, քույր, տարի, առու, մարդ, խումբ, սիրտ, մայր, ծաղիկ, փշատենի, գարուն, կավիճ, վշտից, մանկություն, պատիվ, տեր, շարժում, ամուսին, թուփ, արյուն, հաշիվ, աշուն, անկյուն, կին, քեռի, որդի, ձյուն, ձուկ, գիրկ, աղավնի, գիրք, շուն